1. Khái niệm văn minh, phân biệt văn hóa – văn minh

1.1. Văn minh là gì?

Văn minh là trạng thái tiến bộ về cả hai mặt vật chất lẫn tinh thần của xã hội loài
ngƣời, tức là trạng thái phát triển cao của nền văn hóa. Trái với văn minh là dã man.
Ví dụ: văn minh phƣơng Đông, văn minh Hy Lạp…
Chữ văn minh trong tiếng Pháp civilisation, trong tiếng Anh là civilization, còn có
nghĩa là hoạt động khai hóa, làm thoát khỏi trạng thái nguyên thủy. Khi định nghĩa văn minh ngƣời ta đã đề cập đến một khái niệm mới, đó là văn hóa.

Vậy văn hóa là gì?

– Văn hóa là một từ tiếng Hán, do Lƣu Hƣớng, ngƣời Tây Hán nêu ra đầu tiên. Nhƣng lúc bấy giờ hai chữ văn hóa có “dùng văn để hóa”.
– Thời cận đại nghĩa của chữ có phần khác trƣớc. Chữ văn hóa trong tiếng Anh và
tiếng Pháp là culture, có nguồn gốc từ chữ La tinh là cultura, nghĩa là trồng trọt, cƣ trú, luyện tập, lƣu tâm…
– Đến giữa thế kỉ XIX do sự phát triển của xã hội học, dân tộc học… khái niệm văn
hóa đã thay đổi. Ngƣời đầu tiên đƣa ra định nghĩa mới về văn hóa là Taylor, nhà nhân loại học đầu tiên của nƣớc Anh. Ông nói “văn hóa là một tổng thể phức tạp bao gồm trí thức, tín ngưỡng, nghệ thuật, đạo đức, pháp luật, phong tục và cả những năng lực, thói quen mà con người đạt được trong xã hội”. Sau đó, các học giả đã đua nhau đƣa ra những định nghĩa về văn hóa. Trên cơ sở ấy, ngƣời Nhật Bản đã dùng hai chữ văn hóa để dịch chữ cutlture của phƣơng Tây. Và do đó, chữ văn hóa mới có nghĩa nhƣ ngày nay.
– Hiện nay đa số các học giả cho rằng: văn hóa là tổng thể những giá trị vật chất và
tinh thần do con ngƣời sáng tạo ra trong quá trình lịch sử.Hay nói cách khác, văn hóa là hệ thống hữu cơ các giá trị vật chất và tinh thần do con ngƣời sáng tạo ra trong quá trình
hoạt động, lao động, sản xuất, thông qua sự tƣơng tác với mâu thuẫn tự nhiên và mâu thuẫn xã hội.
Tóm lại, các khái niệm văn hóa, văn minh và văn hiến ngoài những nghĩa riêng biệt
không lẫn lộn đƣợc nhƣ đối với từng cá nhân, chỉ có thể nói trình độ văn hóa không thể nói trình độ văn minh, ngƣợc lại đối với xã hội chỉ có thể nói thời đại văn minh, không thể nói thời đại văn hóa, nói chung ba thuật ngữ này có nghĩa rất gần nhau. Chỗ khác nhau là, văn minh là giai đoạn phát triển cao của văn hóa, còn văn minh và văn hiến khác nhau ở chỗ văn minh là một từ mới du nhập, còn văn hiến là một từ cổ ngày nay không dùng nữa.

Tải bản đầy đủ : Tại đây